Geri Dönüşüm Nedir?

Geri kazanım tesisine ait şartlar aşağıda yer almaktadır;

• Faaliyet gösterilen alanının zeminin beton olmasıdır. Yönetmelik şartlarına uygun olarak beton kalınlığına dikkat edilmelidir.(25 cm)
• Tamamen kapalı olmaması durumunda, etrafı dışarıdan görülmeyecek şekilde en az iki metre yüksekliğinde çevrili, temiz, bakımlı veya boyalı olmalıdır.
• Yıkama işlemi sonrası oluşan atık sular için toplama kanalları ve ızgara sistemine sahip olmalıdır.
• Gelen, geri dönüştürülen ve satılan ambalaj atıklarına ait bilgilerin kaydedildiği veri kayıt sisteminin bulunmalıdır.
• Çalışan personelinin sayısına ve çalışma şartlarına uygun olarak düzenlenmiş tuvalet, lavabo, soyunma odası, yemekhane ve sosyal ünitelerinin bulunması zorunludur.

Tehlikeli Atıklar; Kanserojen, toksik, patlayıcı, tutuşabilen, korozif, tahriş edici vb. özelliklerinden dolayı insan sağlığı ve çevre bakımından risk teşkil eden atıklara tehlikeli atık denir.  Bir atığın tehlikeli olup olmadığına karar vermede esas alınan ölçütler:  

• Atığın bileşimi
• Atık içindeki bileşenlerin miktarları
• Atık içindeki bileşenlerin kimyasal reaktifleri
• Atığın fiziksel durumu
• Atığın çevredeki etkileri ve kalıcılığı, şeklinde özetlenebilir.

Tehlikeli Atıkların Sınıflandırılması;

• Tehlikeli atıkların sınıflandırılmasında tehlike derecesi, kaynağına göre, yanıcı, parlayıcı, korozif, reaktif, zehirli olma özelliklerine göre sınıflandırılır.
• Atıklar fiziksel durumuna göre katı, çamurumsu, toz, sıvı, gaz, yanabilir ve yanamaz şeklinde de sınıflandırılabilir.

Tehlikeli Atık Türleri ve İçerikleri;

• Tehlikeli madde ile kontamine olmuş ambalajlar (boya kutuları, kimyasal kapları, yağ teneke ve varilleri vb. kısacası, üzerinde tehlikelilik işareti (yanıcı, parlayıcı, toksik(Zehirli) çevreye zararlı gibi bulunan ambalajlar)
• Atık Yağlar (Motor, makine ve türbin yağları, sentetik ve mineral yağlar, emülsiyon ve solüsyonlar vb’leri).
• Metallerin mekanik olarak işlenmesi esnasında oluşan ve yağ bulaşmış atıklar (yağlı metal talaşları, metalik çamurlar vb.leri.).
• Yağlı araç parçaları,
• Tehlikeli madde ile pislenmiş bez, eldiven, üstübü gibi atıklar,
• Boya ve vernik kalıntıları,
• Eski piller ve aküler
• Organik solventler,
• Flüoresan lambalar, kartuş ve tonerler,
• Pestisitler: İnsan ve çevre sağlığına zarar maddeleri bütününe denir. Pestisitler sınıfları aşağıda yer almaktadır;

1. İnorganik maddeler
2. Doğal organik maddeler( Bitkisel ve petrol yağları gibi)
3. Sentetik organik maddeler(Klorlu Hidrokarbonlar, Organik fosforlular ve diğer sentetik organik maddeler örneğin azotlu bileşikler

• Asbest içeren maddeler,
• Filtre tozları, Siyanür içeren sertleştirme tuzları,
• Metal içeren boya ve fosfat çamuru,
• Yağ içeren kablo atıkları,
• Fotoğrafçılık endüstrisinden kaynaklanan film banyo suları

Türkiye’deki Tehlikeli Atık Durumu; Ülkemizde genel olarak bulunan tehlikeli atıklar şunlardır;

• Motor, makine, mineral ve benzeri atık yağlar
• Boya kutuları, yağ tenekeleri, kimyasal kaplar gibi kontamine olmuş ambalajlar
• Yağlı araç parçaları
• Eski piller ve aküler
• Tehlikeli madde kullanımında kirlenen bez, eldiven ve benzeri atıklar
• Boya ve vernik kalıntıları
• Civalı ve floresan ampuller, kartuş ve tonerler
• Arıtma Çamurları vb. 

Tehlikesiz Atıklar;  Kullanımı sonucu çevreye ve insan sağlığına zarar vermeyen atıklar bütününe tehlikesiz atık denir. Tehlikesiz atıklar genel olarak şu şekilde gruplandırılır;

1.Evsel atıklar

2.Evsel nitelikli tehlikesiz atıklar

3.Ambalaj atıkları

Tehlikesiz atık içerikleri aşağıdaki şekilde özetlenebilir;

Mutfak ve bahçe atıkları;
Organik (karbon bazlı) malzemeler biyolojik olarak parçalandığında (solucanlar ve bakteriler tarafından parçalandığında) içeriği zengin, ufalanabilen, toprak benzeri bir malzemeye yani komposta dönüşür. Mutfak ve bahçe atıklarının neredeyse yarısı bu şekilde değerlendirilebilir. Kompost bahçelerde kullanmak için idealdir.

Kağıt ve karton;
Bazı malzemelerin aksine, kağıt birçok kez geri dönüştürülebilir. Kağıt atıkları hamur haline getirilerek yeni kağıt yapımında ham madde olarak kullanılabilmektedir.

Metal;
Çöpe atılan metal atıkların çoğunu yiyecek ve içecek kutuları teşkil etmektedir. Tipik olarak bu kutular eritilebilen ve yeni gıda kutuları haline getirilebilen çelikten yapılır. İçecek kutuları genellikle daha ince ve daha hafiftir ve çok kolay bir şekilde geri dönüştürülebilen alüminyumdan yapılmıştır. Alüminyum madenciliği enerji yoğun ve çevreye zararlı bir süreçtir. Bu nedenle atık alüminyum kutuların değeri oldukça yüksektir.

Ahşap;
Geleneksel ve sürdürülebilir bir materyal olan ahşabın geri dönüşümü insanlık tarihi boyunca yapılmıştır. Atık ahşap, genellikle geri dönüştürülmüş ahşap döşeme veya bahçe zemin kaplaması gibi yeni ahşap ürünlerine dönüştürülür. Atık ahşaplar laminat ve kompozit malzeme yapımında yoğun olarak kullanılmaktadır. Ayrıca yakıt olarak da kullanımı mümkündür.

Cam;
Cam geri dönüşümü en kolay olan atık çeşididir. Atık cam şişeler ve kavanozlar eritilerek tekrar tekrar kullanılabilir. Cam atıkları çöpe atmamamız gerekmektedir çünkü kırılan camlar atık sahalarında besin arayan sokak canlılarına zarar vermektedir. Bu nedenle cam atıklarını belediyelerin belli bölgelere yerleştirdikleri atık cam toplama noktalarına götürmek gerekmektedir. Bu noktalarda renlerine göre ayrılan cam atıklar, atık işleme merkezine aktarılır. Burada belli süreçlerden geçen cam, tekrar ürün olarak raflarda yerini alabilir.

Plastik;
Plastikler doğal ortamlar için en fazla tehdit içeren atık çeşididir. Doğal ortamda bozulmadan uzun süre dayanırlar. Çok hafif olmaları nedeniyle denizlere sürüklenerek, denizlerin ve plajların kirlenmesine neden olurlar. Deniz canlılarının yaşamını tehdit ederler. Plastiklerin geri dönüşümü nispeten daha zordur.Çok farklı türde plastik atık bulunduğu için herbir tür farklı süreçlerden geçmektedir.

Beton;
Her yer sürekli yıkılıp yeniden yapılırken, yıkım esnasında tonlarca moloz çıkıyor. Peki bu moloz nereye gidiyor? Betonun da geri dönüşümü mümkün. Beton parçalar, yıkım alanlarından toplanarak kırma makinalarının bulunduğu yerlere getirilerek, kırma işleminden geçirilir ve ufak parçalara bölünür. Bu malzemeler yeni işlerde çakıl olarak kullanılabildiği gibi aynı zamanda eğer içeriğinde katkı maddeleri yoksa yeni beton için kuru harç olarak da kullanılabilir.